ترسیم جایگاه جهانی ایران در تولیدات معدن و صنایع معدنی

تجلیل مهندسان معدن زنجان از ابراهیم جمیلی
مارس 14, 2016
اولویت جذب سرمایه برای رسیدن به اهداف برنامه ششم
مارس 16, 2016

بررسی های آمار منتشر شده از سوی سازمان زمین شناسی آمریکا (USGS) نشان می دهد سرب تنها فلزی بود که در بین فلزات اساسی در سال ۲۰۱۴ عملکردی منفی داشته است.

به گزارش معدن۲۴، البته رشد سایر فلزات نیز چشمگیر نبوده و آلومینیوم در بین فلزات پایه بهترین عملکرد را داشته است که دلیل اصلی آن تمرکز چین و طرح های جدید این کشور بر روی این محصول درمقایسه با سایر فلزات است.

همچنین موج جدید استفاده از آلومینیوم در بخش های خودروسازی جهان به منظور کاهش هزینه های سوخت و پایین آوردن وزن خودرو است.

بررسی این آمار همچنین نشان دهنده این موضوع است که ایران در موادی نظیر باریت دارای جایگاه در بین کشورهای بزرگ تولیدکننده موادمعدنی است اما در فلزات اساسی جایگاه قابل قبولی ندارد.

تولید باریت ایران در سال ۲۰۱۵ حدود ۳۰۰ هزار تن اعلام شده است. همچنین در حوزه سیمان ایران با تولید ۶۵ میلیون تن بعد از کشورهای هند، هند، آمریکا، روسیه و ویتنام قرار دارد.

آلومینیوم:

چین همچنان در صدر بزرگترین تولیدکنندگان آلومینیوم دنیا قرار دارد و تولید این فلز در این کشور با رشد ۳۱٫۱۵ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۴ میلادی از ۲۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تن به ۳۲ میلیون تن در سال ۲۰۱۵ رسید.

دلیل رشد تولید آلومینیوم در چین ساخت و احداث ظرفیت های جدید در این کشور طی سال های اخیر اعلام شده است که این موضوع بر روی تولید آلومینیوم کل دنیا نیز تاثیر گذاشته است همچنین گرایش شرکت های خودروساز به استفاده از ورق های الومینیومی بجای فولاد در بدنه خودروها سبب این رشد چشمگیر تقاضا و بعضا تولید شده است.

بعد از چین، روسیه و کانادا به ترتیب با تولید ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن و ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تن در رتبه های دوم و سوم برترین تولیدکنندگان جهان در سال ۲۰۱۵ جای گرفتند.

البته در حالی ظرفیت تولید کارخانه های آلومینیوم سازی در کل دنیا از ۶۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۴ به ۶۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تن افزایش یافت که تنها در سال گذشته ۵۸ میلیون و ۳۰۰ هزار تن آلومینیوم در این کارخانه ها تولید شد.

به دلیل مطرح شدن موضوع جایگزینی آلومینیوم بجای مس در برخی صنایع خودروسازی، تقاضای این فلز در سال های آتی در جهان رو به افزایش خواهد گذاشت از اینرو کارشناسان معتقدند منابع بوکسیت جهان که ۵۵ تا ۵۷ میلیارد تن تخمین زده می شود، برای پاسخگویی به تقاضای جهانی این فلز به اندازه کافی است.

برای آلومینیوم نیز در صنایع مختلف جایگزین هایی مطرح می شود برای مثال کامپوزیت ها در بدنه هواپیما و بال ها، شیشه، کاغذ و پلاستیک در صنعت بسته بندی، منیزیم و تیتانیوم در حمل و نقل زمینی و زیرساخت ها می توانند جایگزین مناسبی برای این فلز محسوب شوند.

سرب:

جهان در سالی که گذشت شاهد افت تولید سرب بود بگونه ای که تولید کل این فلز که یکی از فلزات استراتژیک محسوب می شود از ۴ میلیون و ۸۷۰ هزار تن در سال ۲۰۱۴ به ۴ میلیون و ۷۱۰ هزار تن در پایان سال ۲۰۱۵ رسید.

چین همچنان در تولید این فلز نیز صدرنشین است و با تولید ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن از کل سرب جهان، رتبه نخست را دارا بوده و بزرگترین تولیدکننده این فلز شناخته می شود.

بعد از چین، استرالیا با تولید ۶۳۳ هزار تن سرب از معادن خود دومین تولیدکننده بزرگ دنیا شناخته می شود و سپس آمریکا و پرو به ترتیب با تولید ۳۸۵ هزار تن و ۳۰۰ هزار تن در رتبه های سوم و چهارم برترین تولیدکنندگان سرب جهان محصوب می شوند.

موسسه مطالعات بین المللی سرب و روی (ILZSG) پیش از این پیش بینی کرده بود که تولید سرب تصفیه شده در سال ۲۰۱۵ با کاهش ناچیزی نسبت به سال ۲۰۱۴ به ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تن برسد که در درجه اول کاهش چین و پرو عامل اصلی این افت بوده استت.

این موسسه همچنین پیش بینی کرده بود که مصرف جهانی سرب نیز در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۰٫۸ میلیون تن باشد که به علت کاهش مصرف چین افت ناچیزی دیده شد.

درخصوص ذخایر سرب جهانی نیز باید گفتت با تجدید نظر درمورد ذخایر این ماده معدنی کل ذخیره شناسایی شده ۸۹ میلیون تن تخمین زده شده است.

بیشترین ذخیره سرب در استرالیا شناسایی شده که به میزان ۳۵ میلیون تن است و چین و روسیه در رتبه های بعد قرار دارند.

چین ۱۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تن از کل ذخایر سرب را دارد و روسیه ۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تن از کل ذخایر سرب دنبا را دارا است.

منابع شناسایی شده سرب نیز در سال های اخیر به بیش از ۲ میلیارد تن افزایش یافته است که ناشی از شناسایی سرب در ذخایر روی، نقره و مس در کشورهای استرالیا، چین، ایرلند، مکزیک، پرو، پرتغال، روسیه و آمریکا در منطقه آلاسکا است.

جایگزینی پلاستیک سبب کاهش مصرف سرب در پوشش های کابلی و قوطی ها شده است.

همچنین قلع در لحیم کاری سیستم های آب آشامیدنی جایگزین مناسبی برای سرب است.

علاوه بر این صنعت الکتورنیک به سمت لحیم کاری بدون سرب پیش می رود و نمایشگرهای صفحه تخت دیگر نیازی به سرب ندارند. فولاد و روی نیز جایگزین های مناسبی برای سرب در برخی صنایع هستند.

روی:

تولید جهانی روی از معادن در سال ۲۰۱۵ بالغ بر ۱۳٫۴ میلیون تن بود که تعییر اندک و ۱۰۰ هزار تنی نسبت به سال ۲۰۱۴ داشت.

موسسه مطالعات بین المللی سرب و روی (ILZSG) اعلام کرده تولید روی پالایش شده در سال ۲۰۱۵ درمقایسه با سال ۲۰۱۴ افزایش ۴ درصدی داشته و به ۱۴ میلیون تن رسیده است.

مصرف این فلز نیز با افزایش ناچیزی به ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تن رسیده است.

از اینرو در سالی که گذشت شاهد مازاد ۱۰۰ هزار تنی تولید نسبت به مصررف روی تصفیه شده بودیم.

از نظر ذخایر نیز براساس اعلام سازمان زمین شناسی آمریکا و با تجدید نظرهای صورت گرفته در تخمین ذخایر از سوی کشورهای بولیوی، کانادا، هند، ایرلند، قزاقستان و مکزیک، میزان ذخیره این ماده معدنی در دنیا ۲۰۰ میلیون تن اعلام شده که عمده آن در استرالیا شناسایی و ثبت شده است.

بعد از استرالیا که حدود ۱۹ درصد از کل ذخایر روی دی=نیا را دارد، چین با دارا بودن ۶۳ میلیون تن در رتبه دوم قرار دارد و سپس پرو با ۲۵ میلیون تن رتبه سوم را دارد.

گفتنی سات، منابع شناسایی شده روی جهان نیز ۱٫۹ میلیارد تن تخمین زده می شوند.

از نظر تولید معدنی نیز چین نظیر سایر فلزات سرمدار تولید بوده و معادل ۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تن روی در سال ۲۰۱۵ تولید کرده است.

این کشور در سال ۲۰۱۴ حدود ۴ میلیون و ۹۳۰ هزار تن روی از معادن خود استخراج کرده بود.

استرالیا و پرو نیز به ترتیب با تولید ۱٫۵۸ میلیون تن و ۱٫۷۳ میلیون تن روی به ترتیب در رتبه های دوم و سوم را در ااستخراج روی در جهان دارند.

جایگزین های فلز روی، آلومینیوم و پلاستیک برای ورق های گالوانیزه در صنعت خودروسازی، آلیاژ آلومینیوم، کادمیوم، پوشش های پلاستیکی و نیز آلیاژهای با پایه و اساس منیزیم در صنایع ریخته گری و برخی صنایع دیگر است.

همچنین عناصر جایگزین بسیاری برای روی در صنایع شیمیایی، الکتریکی و رنگدانه ها در بازار پیدا شده است.

مس:

بزرگترین تولیدکننده مس در سال ۲۰۱۵ کشور شیلی با تولید ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن اعلام شد.

براساس آمار منتشر شده از سوی سازمان زمین شناسی آمریکا (USGS) شیلی که در سال ۲۰۱۴ حدود ۵ میلیون و ۷۵۰ هزار تن مس تولید کرده بود سال گذشته حدود ۵۰ هزار تن تولید خود را کاهش داد.

پس از شیلی، چین با تولید یک میلیون و ۷۵۰ هزار تن مس در رتبه دوم تولیدکننده برتر مس دنیا است.

پرو با تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن در رتبه سوم و آمریکا با تولید یک میلیون و ۲۵۰ هزار تن در رتبه چهارم تولیدکنندگان برتر جهان قرار دارند.

گفتنی است، براساس این آمار مجموع تولید مس کشورهای مختلف ۱۸ میلیون و ۷۳۵ هزار تن اعلام شده که نسبت به سال ۲۰۱۴ رشد ناچیز ۱٫۲۱ درصدی داشته است.

این سازمان اعلام کرده ذخایر مس استرالیا، پرو، مکزیک و آمریکا مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گرفته است.

مجموع ذخایر قطعی مس دنیا براساس اعلام سازمان USGS حدود ۷۲۰ میلیون تن است که عمده آن در شیلی قرار دارد.

ذخایر قطعی مس شیلی ۲۱۰ میلیون تن عنوان شده است.

پس از شیلی، استرالیا و پرو به ترتیب با ۸۸ میلیون و ۸۲ میلیون تن در رتبه ۲ و ۳ قرار دارند.

البته بررسی های سازمان زمین شناسی آمریکا نشان می دهد تا سال ۲۰۱۴ معادل ۲٫۱ میلیارد تن ذخایر مس شناسایی شده که از این میزان ۱٫۸ میلیارد تن آن از نوع ذخایر پورفیری است.

این گزارش می افزاید، در سال های اخیر بر روی جایگزین مس بسیار کار شده است که از جمله جایگزین های این فلز را می توان آلومینیوم در کابل های برق، تجیزات الکتریکی، رادیاتور خودرو و لوله های خنک کننده را نام برد.

همچنین تیتانیوم و فولاد در مبدل های حرارتی جایگزین مس می تواند شود.

فیبرهای نوری در سامانه های ارتباطی و نیز پلاستیک در لوله های آب و نیز لوله کشی ها ازجمله دیگر جایگزین های مس در صنایع است.

منبع: معدن ۲۴