ارزیابی عملکرد شرکت های خارجی در بخش معدن و صنایع معدنی ایران در دوران تحریم

کاهش قیمت مواد معدنی،‌ شاخص قیمت تولیدکننده معدن را در سراشیبی قرار داد
ژانویه 4, 2016
کمک اوباما به اکتشاف معدن در فضا
ژانویه 6, 2016

با توجه به تحریم های بیم المللی صنایع ایران در سال های اخیر ، بخش معدن و صنایع معدنی نیز از این تحریم ها بی نصیب نبود هرچند آثار مخرب تحریم های بین المللی در بخش معدن به مراتب کمتر از سایر صنایع بود ولیکن در این میان معدودی از شرکت های خارجی صاحب نام در صنایع معدنی از طریق نمایندگان خود در ایران فعالیت کردند و توانستند در بسیاری از صنایع معدنی ازجمله احداث کارخانه های فرآوری مواد معدنی و تولید فولاد حضور فعال داشتند.

به گزارش معدن ۲۴در این سال ها برخی از شرکت های اروپایی و چینی بازار صنایع معدنی ایران را ترک نکردند و از طریق نمایندگان خود در ایران به فعالیتشان ادامه دادند ولیکن باید دید این شرکت ها تا چه اندازه موفق به ارایه خدمات خود در ایران شده اند و آیا توانسته اند نمره قبولی در برخی فاکتورها و ارزشها ازجمله کیفیت و پایدار بودن خدمات، عدم وابستگی جناحی و رانت خواری، میزان سلامت کاری، میزان اطلاع رسانی در فضای مجازی و عضویت در شبکه های اجتماعی، حمایت های فرهنگی و اجتماعی، گستردگی و تنوع خدمات، بازدید از روند اجرای پروژه ها، ارتباط مستقیم با مشتریان، حضور در نمایشگاه ها و همایش های مرتبط، تعداد قراردادهای فعال، ارایه خدمات در شرایط تحریم و همکاری با رسانه ها و نشریات تخصصی را کسب کنند؟  در ادامه به عملکرد سه تا از این شرکتها می پردازیم:

شرکت دانیلی یکی از شرکت هایی است که در سال های تحریم همکاری هایی را با فولادسازان ایرانی  داشته است.

نام این شرکت عمدتا با فعالیت‌های مشترکش با فولاد مبارکه و برخی دیگر از فولادسازان ایرانی شناخته شده است. فعالیت‌های دانیلی در ایران اما با وجود سابقه‌دار بودن در جریان تحریم‌ها تا حدود زیادی کمرنگ شد.

این شرکت بین المللی با  ۱۱ هزار کارمند که از این تعداد ۵۰ درصد در اروپا و ۵۰ درصد دیگر در سایر نقاط جهان هستند،  از سنگ آهن گرفته تا محصول نهایی، خدمات می‌ دهد.

در ایران از سال ۱۹۸۰ حضور داشته‌اند و در حال حاضر به شروع ساخت کارخانه در ایران نزدیک شده تا بتواند با ارایه خدمات خود در قالب قطعات یدکی و تامین تجهیزات  بپردازد.

مدیران این شرکت معتقد اند صنعت فولاد ایران همچنان فعال است و سال ۲۰۱۷ سال خوبی برای صنعت فولاد خواهد بود.

آنها بر این باور هستند  که اکنون باید به کارهایی که در  سال ۲۰۱۷ قرار است انجام شود فکر کرد.

گروه ام.سی.سی به عنوان یکی از بزرگ ترین گروه های سرمایه گذاری چین و دنیا تاکنون در بیش از ۹۰کشور دنیا فعالیت داشته و طیف وسیعی از طرح های متالورژی (عمدا فولادی) در بخش های مهندسی ،‌اجرا ،‌تامین مالی و … را در کارنامه خود ثبت کرده است. این شرکت که پیشتر طرح هایی در بخش های صنایع پایین دستی معدنی در ایران انجام داده بیش از ۵۰۰ میلیون تن از کل ظرفیت تولید فولاد در چین را اجرا کرده است.

این شرکت در بازارهای جهانی پروژه های مختلفی انجام داده و در ایران طرح فولاد اردکان را اجرا کرده است و اکنون ۷ طرح فولادی متعلق به ایمیدرو را در دست اجرا دارد.

شرکت اتوتک فنلاند معتبرترین شرکت اروپایی در ارایه تخصصی تکنولوژیهای فراوری فلزات و موادمعدنی، یکی دیگر از شرکت هایی است  که در جریان تحریمها نه تتها از ایران خارج نشد بلکه حضورش را ، بخصوص در صنایع مس و بالا دستی فولاد، قویا حفظ کرد.

این شرکت حتی در اوج تحریمها نیز از اجرای پروژه‌های خود در ایران قدم پس نگذاشت. در همین مقطع بسیاری از شرکتها خارجی از ایران رفتند اما اتوتک با مشاوره و حمایت نمایندگی فعالش ،گروه صنعتی و بازرگانی ایران اروپا ،توانست با اتخاذ تصمیماتی استراتژیک ، به حضور خود در کشورمان ادامه دهد و ضمنا از چارچوب قوانین تحریم‌ها نیز تخطی نکند. در واقع اتوتک با صرف وقت و هزینه لازم به مقامات کنترل صادرات اروپا ثابت کرد که فعالیتش مرتبط با شرکتها یا افراد موجود در فهرست تحریم‌ها نیست  و مجوزهای صادراتی لازم را یکی پس از دیگری از اتحادیه اروپا به منظور کار در ایران گرفت.

معاون اول رییس جمهور در یکی از مصاحبه های خبری خود با تاکید براینکه دولت ایران دست همه‌ی سرمایه گذاران خارجی که علاقمند به همکاری و سرمایه گذاری اقتصادی در ایران هستند را می فشارد، گفت: لازم است به همه‌ی شرکتهای خارجی علاقمند به همکاری و سرمایه گذاری در ایران تاکید کنم که فقط باید به طور مستقیم و شفاف با دستگاه های رسمی ایران همکاری کنند زیرا دوران واسطه گری و دلال بازی سپری شده و ما می خواهیم بصورت شفاف و روشن با طرف های خارجی همکاری های مشترک داشته باشیم و قطعاً شرکت هایی که روش های غیرشفاف را در پیش گیرند، در لیست سیاه قرار گرفته و از همکاری با ایران محروم خواهند شد.

دکتر جهانگیری با تاکید براینکه ایران کشوری نیست که در ابتدای راه صنعتی شدن باشد، افزود: از شرکای خارجی می خواهیم که به ایران به عنوان یک شریک بلند مدت نگاه کنند و تصور نکنند ایران کشوری است که می توانند کالاهای مصرفی خود را در آن به فروش برسانند.

معاون اول رییس جمهور افزود: شرکای خارجی ایران باید کشور بزرگ ایران و موقعیت جغرافیایی استثنایی آن را مدنظر داشته باشند و به این موضوع نیز توجه کنند که از طریق سرمایه گذاری در ایران می توانند بازارهای وسیع کشورهای همجوار ایران و منطقه را نیز در اختیار بگیرند.

وی با بیان اینکه علاقمند هستیم طرف های خارجی با شرکای ایرانی به صورت مشترک کار کنند گفت: دولت ایران خود را موظف می داند موانع احتمالی را از پیش روی سرمایه گذاران خارجی برطرف کند و این از اولویت های دولت است.

دور جدید تشدید تحریم ها بر اقتصاد و بخش صنعت ایران عموما از سال ۱۳۹۰ شروع شده است، به همین دلیل تغییر متغیرهای کلان بخش صنعت در سال های اخیر و مقایسه تحلیلی آن با روند سال های قبل از سال ۱۳۹۰ می تواند در برآورد اثرات برجام به ما کمک کند.

همان گونه که صادرات صنعتی کشور تا سال ۱۳۹۰ کاملا افزایشی بوده است به گونه ای که از حدود ۲۱ میلیارد دلار در سال ۱۳۸۹ به رقم ۲۸ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۰ افزایش یافت، اما در سال های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ با حدود ۱۱ درصد کاهش به رقم ۲۵ میلیارد دلار رسید. بنابراین پیش بینی می شود با لغو تحریم ها و تداوم روند گذشته و افزایش تولید صنعتی بتوان به مرز ۵۰ میلیارد دلار صادرات صنعتی کشور در سال های آینده دست پیدا کرد.

مطابق پیوست های متن برجام، تنها بخش مربوط به معدن و صنایع معدنی، لغو تحریم های فلزات گرانبها، طلا، فلزات خام و نیمه فرآوری شده توسط ایالات متحده آمریکا و اروپا است. البته در این خصوص باید گفت که قبل از توافق نیز به جز طلا و فلزات گرانبها و بخشی از مشتقات آلومینیوم، در ارتباط با واردات فولاد خام مشکل خاصی وجود نداشت. در ارتباط با دیگر فلزات از جمله مس، امکان صادرات مستقیم وجود نداشته و همین امر منجر به بالا رفتن هزینه های فروش، نقل وانتقال مالی و پایین آمدن قیمت فروش این محصول و مهم تر از همه عدم شفافیت در ترازهای سود و زیان شرکت های دولتی شده بود که با از بین رفتن تحریم ها، همه این موارد اصلاح خواهند شد.

با توجه به شکاف تکنولوژی در بخش اکتشاف، استخراج فرآوری مواد معدنی در ایران با دیگر کشورهای برتر معدنی در جهان، نیاز ایران به ارتباط تکنولوژی با دنیا لازمه از بین رفتن تحریم است به طوری که با لغو تحریم نرم افزارهای تنظیم فرآیندهای صنعتی امکان ارتباط تکنولوژیک با شرکتهای معتبر بیش از پیش فراهم می شود، ولی تجربه و شناخت از شرکتهای قابل اعتماد و اتکا در دوران سخت تحریمها نیز نباید فراموش شود.

منبع: معدن ۲۴