جهش قیمت روی در ماه‌های اخیر باعث شد تا این فلز صدرنشین رشد قیمت‌ها در غالب بازارهای کالایی به‌شمار آید ولی پس از ثبت رکوردهایی بالاتر از 2400 دلار در هر تن، شاهد عقب‌نشینی این فلز بوده‌ایم؛ هرچند که این تعدیل قیمت‌ها می‌تواند به تثبیت بهای روی در بازارهای جهانی نیز منجر شود.
در شرایط فعلی حفظ سطوح قیمتی موجود، خود موفقیت بزرگی برای بازار روی به‌شمار می‌آید که در مقایسه با غالب فلزات پایه، موفقیتی بزرگ به‌شمار می‌آید. با این حال برخی پیش‌بینی‌ها از عبور روی از مرز 2400 دلار و حتی رسیدن به قیمت 2500 دلار در هر تن تا سال 2017 حکایت دارد.فلز روی یکی از جذاب‌ترین فلزات در روزهای اخیر به‌شمار می‌آید که توانسته است در شرایط نامتعادل بازارهای جهانی محصولات و کانی‌های فلزی، شرایطی ایده‌آلی را به ثبت برساند. این در حالی است که بهای این فلز پس از زمانی نزدیک به یک سال رشد ممتد قیمتی، به سمت کاهش نسبی قیمت‌ها حرکت کرده است. همین رخداد باعث شده تا بخشی از خوش‌بینی‌ها به دورنمای بهای این فلز مهم تضعیف شده و همچنین برخی از سرمایه‌گذاران نیز تمایل پیشین را به سرمایه‌گذاری و سفته‌بازی روی بازار این کالا از دست بدهند. دلیل عقب‌نشینی بهای این فلز شاید خود بتواند دورنمای آینده قیمت فلز روی را بیش‌از پیش ترسیم و شفاف سازد.
در ابتدای سال‌جاری بهای فلز روی از کف قیمتی خود در سال‌های اخیر یعنی رقمی نزدیک به 1460 دلار در هر تن، جهت نوسان خود را تغییر داده و تا روزهای اخیر و دقیق‌تر ابتدای اکتبر سال جاری تا رقمی نزدیک به 2409 دلار در هر تن، رشد پیدا کرده است. همین نوسان قیمتی یعنی رشدی نزدیک به 65 درصدی نشان می‌دهد که ممکن است شاهد تعدیل قیمت‌ها باشیم تا بهای این فلز پس از یک عقب‌نشینی، بتواند در سطوحی جذاب تثبیت شود. این در حالی است که از همین زمان، شاهد رشد موجودی انبارهای روی در بورس فلزات لندن بوده‌ایم تا جایی که موجودی انبارهای این فلز از کمتر از 440 هزار تن به بیش از 455 هزار تن افزایش یافت. البته به‌صورت دقیق‌تر رشد موجودی انبارهای فلز روی از کف چندین ساله خود در ماه ژوئن و رقمی نزدیک به 380هزار‌تن، تاکنون به‌صورت پلکانی در مسیر افزایش بوده که می‌توان این‌گونه برداشت کرد که بخشی از رشد قیمت‌ها بیش از واقعیت‌های بنیادین بازار، به خوش‌بینی فعالان بازار و همچنین آینده برتری تقاضا بر عرضه‌ها مربوط بوده است. در 5 سال اخیر اوج موجودی انبارهای اقصی‌نقاط جهان در بورس فلزات لندن برای فلز روی در رقمی نزدیک به یک میلیون و 220 هزار تن بوده که از آن زمان تا ماه ژوئن وارد یک فاز کاهشی شده ولی باز‌هم تاکنون در مسیر افزایش قرار گرفته است.
نگاهی به تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که نوسان قیمت فلز روی تا حدودی با سایر فلزات پایه اختلاف داشته تا جایی که رشد قیمت‌های این کالا در بازارهای جهانی سریع‌تر از سایر فلزات خودنمایی کرده و به همان نسبت نیز کاهش قیمت‌های سریع‌تری را هم شاهد بوده‌ایم. با توجه به همین سیگنال می‌توان به افزایش بهای سایر فلزات پایه در بازارهای جهانی نیز امیدوار بود، ولی این امیدواری درخصوص خود فلز روی، چهره‌ای متضاد پیدا می‌کند. از سوی دیگر نگاهی به نمودار 10 ساله فلز روی در بازارهای جهانی نشان می‌دهد که بهای این کالا پس از اوج قیمت‌ها در سال 2007، در رقم‌هایی نزدیک به 2000 دلار در هر تن نوسان کرده، بنابراین بازار فلز روی، تنها با توجه به قیمت جهانی همین کالا، بدون مقایسه با سایر فلزات و بازارهای کالایی دیگر، هنوز جای رشد بسیاری خواهد داشت. این در حالی است که کاهش قیمت‌ها در بازارهای جهانی نفت، فلزات پایه و حتی فولاد، تاثیر خود را بر این بازار گذاشته است؛ هرچند که ماه‌های اخیر نشان داد قیمت روی در بازارهای جهانی، راه خود را از سایر فلزات جدا کرده است. در صورت پذیرش همین فرض یعنی بررسی بازار روی تنها با داده‌های موجود در همین بازار، می‌توان به حفظ سطوح قیمتی فعلی امیدوار بود؛ هرچند که احتمال رشد بیشتر قیمت‌ها را نمی‌توان بعید دانست ولی این احتمال ضعیف است.
درخصوص رشد بهای روی باید بررسی‌های بین‌المللی از برتری تقاضا در ماه‌ها و سال‌های آینده به نسبت تقاضا را جدی ارزیابی کرد، زیرا مهم‌ترین پتانسیل رشد قیمت این فلز، همین ذهنیت بوده است. ویژگی‌های فنی فلز روی نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر به‌رغم تلاش برای دستیابی به ذخایر معدنی جدید و همچنین افزایش عمق معادن در کنار کاهش عیار مواد معدنی، از یک‌سو هزینه تولید به نسبت پیشین و بدون در نظر گرفتن سایر فاکتورها میل به افزایش داشته و از سوی دیگر حجم تولید نیز کاهش یافته است. این موارد دقیقا در کاهش موجودی انبارهای روی در بورس فلزات لندن خودنمایی کرده، ولی افزایش موجودی انبارها از ماه ژوئن تاکنون چهره دیگری از بازار روی را ترسیم کرده است. به عبارت ساده‌تر با توجه به افزایش قیمت روی در بازارهای جهانی، جذابیت تولید این کالا تقویت شده همچنین معادنی با بازدهی کمتر نیز به چرخه تولید بازگشته است. از سوی دیگر در سال‌های گذشته بسیاری از معادن زیرزمینی تولید روی در کشورهای مختلف جهان که به دلایل فنی و اقتصادی بسته شده بودند، باز‌هم به مدار تولید بازگشته و در نهایت عرضه این کالا نیز افزایش یافت. از سوی دیگر تقاضای روی که غالبا در پوشش‌دهی فلزات مخصوصا فولاد کاربرد داشته نیز به نسبت تقویت شده و با توجه به رونق مجدد و البته آرام بازار فولاد، می‌توان به ادامه این روند افزایشی هرچند محدود و ناچیز امیدوار بود.
در نهایت می‌توان این گونه نتیجه گرفت که بازار روی حداقل در میان مدت، فاصله چندانی با ثبات نداشته و می‌توان انتظار تقابل عرضه و تقاضا را با شرایطی متعادل در نظر گرفت. این موارد در کنار تخلیه بخش بزرگی از هیجان رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی و البته خروج سرمایه و همچنین افزایش آرام و پلکانی موجودی انبارها، ممکن است در کوتاه‌مدت به ادامه روند کاهشی بهای روی در بازارهای جهانی منجر شود، ولی این عقب‌نشینی قیمت‌ها چندان عمیق نبوده و بازار پس از تجربه یک فاز تعدیل، به ثباتی نسبی دست خواهد یافت که این ثبات نرخ، قطعا بالاتر از 2000 دلار در هر تن بوده و حتی کف قیمتی 2200 دلار نیز به دلیل مسائل فنی دور از ذهن نخواهد بود. نگاهی به سایر تحلیل‌ها در بازارهای جهانی نیز نشان می‌دهد که خوش‌بینی‌ها درخصوص دورنمای قیمت روی غالبا به سال آینده باز‌می‌گردد. بلومبرگ گزارش کرده است که ماه مارس سال آینده ممکن است بهای روی در سطوحی نزدیک به 2500 دلار در هر تن نوسان کند که البته دلیل آن را نیز ضعف عرضه کانی‌های معدنی حاوی روی عنوان کرده است. گلدمن‌ساچس هم قیمت‌هایی نزدیک به 2500 دلار را مخابره کرده، همچنین سیتی گروپ قیمتی نزدیک به 2445 دلار را برای هر تن در سال 2017 برآورد کرده است.
منبع: دنیای معدن
